Positie en taak van de kerk met betrekking tot de problematieken van de aardgaswinning.

Onderwerp

Wat is de rol van de kerk in de beweging om de sociaal-maatschappelijke problematieken van de aardgaswinning onder de aandacht te brengen van een breed publiek? Wij betogen dat de kerk in deze beweging leidinggevend dient te zijn.

Een belangrijk argument de kerk leidinggevend te laten zijn betreft het begrip “wonen”. De sociaal-maatschappelijke problematieken van de aardgaswinning bedreigen het wonen in het Groninger wingebied. Wonen is een Bijbels geïnspireerd begrip om de verhouding van mensen met hun omgeving te karakteriseren als waardevol en betekenisvol. Ook heeft de kerk de taak het waarde- en betekenisvolle van het wonen te stimuleren en te versterken. Door de aardgaswinning is het wonen in het Groninger wingebied bemoeilijkt.

De politiek heeft in het proces om de gevolgen van de aardgaswinning te ondervangen, onvoldoende aandacht gegeven aan maatschappelijke en sociale problematiek. Politieke en economische belangen worden voorop gesteld in het Groninger gas-wingebied, in plaats van de sociaal-maatschappelijk problemen en belangen van de Groningers en de Groninger samenleving van het wingebied.

Deze sociaal-maatschappelijke problemen zijn intens omdat deze de zorgen van Groningen als krimpgebied versterken. De problemen zijn breed uiteengezet in de regionale en landelijke media. Door betrokkenen worden de onderhandelingen met de NAM en het Centrum Veilig Wonen als teleurstellend ervaren. Er is sprake van schade in vertrouwen, schade aan mensen en hun (psychische) gezondheid, schade aan de Groninger samenleving en schade aan het Groninger land.

De overtuiging van het Platform is dat deze problematiek verder reikt dan Groningers en hun huizen en gebouwen. Als gaswingebied van Nederland is de sociaal-maatschappelijke problematiek van de aardgaswinning een Nederlands probleem. De gaswinning is immers zaak van nationaal belang. De inkomsten daarvan zijn nationaal verdeeld. Nu de nadelige gevolgen van gaswinning naar voren zijn gekomen dienen ook die als nationale kwestie te worden beschouwd. Op die manier worden de regionale samenhang en de landelijke solidariteit, die het cement van de nationale eenheid vormt, versterkt.

Daarnaast is de overtuiging van het Platform dat de kerk leidinggevend dient te zijn in de beweging de sociaal-maatschappelijke problematieken van de aardgaswinning onder de aandacht te brengen van zowel Groningers en Nederlanders.

De kerk dient geen politieke of economische belangen en werkt vanuit haar roeping van betekenis te zijn voor de Groninger mensen, de Groninger samenleving en schepping, om het wonen waardevol en betekenisvol te doen zijn.
Dit zal in de volgende onderwerpen worden uitgewerkt.

  • Wie is in deze “de kerk”?
  • Wat is taak van de kerk naar eigen geledingen?
  • Wat is de taak van de kerk naar de samenleving?

Wie is in deze “de kerk”

Het Platform Kerk en Aardbeving bestaat voornamelijk uit predikanten, voorgangers of andersgenoemde leidinggevenden van verschillende kerken en gemeenten uit het wingebied. Deze verschillende kerken en gemeenten herkennen en erkennen elkaar als onderdeel van “de ene kerk van Jezus Christus”.

Deze Groninger kerk bevindt zich in het wingebied. Zij is onderdeel van de Groninger samenleving. Herkent de noden en problematieken van dit wingebied en van de mensen die er wonen. Zij is zelf onderdeel van de bewegingen en processen van dit gebied en heeft als taak van betekenis te zijn voor mens en schepping van het Groninger wingebied. Kortom: de kerk heeft als taak op te komen voor het waarde- en betekenisvolle van het wonen in het Groninger wingebied.

Wat is de taak van de kerk?

De kerk ontleend haar taak op grond van de Bijbel en haar jarenlange geschiedenis in het Groninger land. Zij ziet en verwoordt haar taak in deze als volgt:

  • Pastoraal ondersteunend en onderwijzend naar eigen geledingen
  • Pleitbezorgend naar de samenleving door profetisch, visie-vormend en
  • Diaconaal in die samenleving te staan

Wat is de taak van de kerk naar eigen geledingen?

Naar eigen geledingen, waarmee wordt bedoeld de kerkelijk betrokkenen, is de taak van de kerk om pastoraal ondersteunend en onderwijzend te zijn. Dit kan zij doen door te luisteren naar de belevingen van haar mensen. Door de belevenissen in verband te brengen met het evangelie. En door contextueel Bijbellezen de woorden van het evangelie te laten aansluiten op de beleving van haar mensen, om het wonen en leven in het wingebied waardevol en betekenis te doen zijn en om verbindingen te leggen tussen de mensen onderling en de instanties in het Groninger gaswingebied.

Wat is de taak van de kerk naar de samenleving?

Naar de samenleving is de kerk voornamelijk pleitbezorgend voor mens, samenleving en Groninger land.

De kerk kan de bedreiging van het wonen in het Groninger wingebied breed onder de aandacht brengen door te wijzen op de slechte zorg van het wingebied. Op grond van het scheppingsverhaal is de mens geroepen zorg te dragen voor haar woon- en leefomgeving.

Geconstateerd wordt dat politieke en economische belangen niet de leefbaarheid en de zorg van het wingebied dienen. Daarnaast is het wonen en de leefbaarheid geschaad als gevolg van de gaswinning. Daarbij vindt de gaswinning plaats in een krimpgebied wat al zorg oproept voor de Groninger woon- en leefomgeving.

De kerk kan de nationale waarde en betekenis van het Groninger land, en het wonen in het Groninger land, onder de aandacht brengen door het plan van stichting Groningen-Noord te ondersteunen. Deze stichting heeft als plan een conferentie te organiseren in Amsterdam om daar de kwaliteiten, toekomstperspectieven en mogelijkheden van het gaswingebied te bespreken. Het streven is een kantelmoment te bewerken voor de ontwikkelingen van Groningen door de waarde en betekenis van Groningen voor Nederland te belichten.
Dit Groninger initiatief kunnen de kerken dan ook financieel ondersteunen.

De kerk kan “opdrachtgever” zijn voor een onderzoek van de Technische Universiteit Delft naar de sociaal-maatschappelijke effecten van de gaswinning op mens en samenleving, met als doel het wonen in Groningen te bevorderen. Het onderzoek van de TU Delft is aanstaande en de kerk kan, los van politieke of economische pretenties, een opdracht formuleren vanuit het hart van het gaswingebied.

Afsluitend

De problematieken van de aardgaswinning hebben directe gevolgen voor het wonen in het gaswingebied dat tevens krimpgebied is. Door op te staan in het wingebied en leidinggevend te willen zijn in de beweging de sociaal-maatschappelijke problematieken van de aardgaswinning onder de aandacht te brengen van breed publiek, dient de kerk het wonen in het wingebied. Zij dient daarmee geen politieke of economische belangen, maar de belangen van de Groningers, de Groninger samenleving en het Groninger land, als onderdeel van Nederland.

augustus 2016

Marco Roepers, predikant Protestantse kerk Loppersum
Liebrecht Hellinga, predikant Baptistengemeente Appingedam